مزاج شناسی2/3 

مزاج بلغم 

کنش پنداری و رفتاری:افرادی راحت و بی قید به اکثر مسائل هستند. همه چیز را راحت می گیرند و خود را درگیر چیزی نمی کنند. توان ریسک ندارند. بی اراده و متاثر از دیگرانند. دقیق و منظم هستند و در ایجاد نظم، باحوصله عمل می کنند.

معمولاً افرادی آرام، صبور، تسلیم پذیر، مسالمت جو، گذشته نگر، ظریف، ریزبین، منطقی، عاقل، میانه رو، محتاط و گاهی ترسو هستند و در انجام امور از خود شجاعت نشان نمی دهند.

نگرش آنها کوتاه است و توانایی دوربینی و آینده نگری در امور را ندارند ولی در همین نگاه محدود خود، واقع نگر هستند. بلغمی ها حتی در هنگام عصبانیت هم منافع خود را از یاد نمی برند.

عمق اندیشه آنها زیاد است اما توان اندیشه فراگیر و ارائه طرح های کلان ندارند. تفکراتشان ناپیوسته و تمرکزشان کم است، زیاد به حاشیه می روند  و قدرت جمع بندی و تحلیل کمی دارند.

منفی گرا هستند و واکنش های منفی زیاد نشان می دهند و به راحتی قهر می کنند. بسیاری از واکنش های آنها تابع خیال است.

روابط اجتماعی آنان چندان قوی نیست و گوشه گیری و تنهایی را بیشتر می پسندند. در محیط های کاری زیرآبزنی می کنند!

کندذهن هستند و علاقه چندانی به یادگیری نشان نمی دهند. موضوعات و موارد را کلمه به کلمه به خاطر می سپارند و حفظ کنندگان خوبی هستند اما ابتکار و تحلیل قوی ندارند.(حفظ طوطی وار) اگر رطوبت مغزشان زیاد شود دچار فراموشی می شوند که اگر این غلبه رطوبت در جلوی سر باشد، فراموشی نزدیک و اگر در عقب سر باشد، فراموشی دور رخ خواهد داد. در ابتدای این روند، یعنی غلبه سرما و رطوبت بر مغز، فرد با خوردن غذاهای سردی، خنگ و فراموشکار می شود و با خوردن غذاهای گرمی مشکلش حل می شود.

در مراحل پیشرفته تر، فراموشی تقریبا حالتی غالب پیدا می کند(مثل کهنسالان) و در نهایت، سردی شدید، موجب آلزایمر می شود. به همین دلیل، استفاده از بوهای خوش مثل گلاب و بیدمشک، چکاندن روغن های گرم مثل سیاهدانه در بینی، استفاده از انفیه های عطسه آور و ماساژ ملاج با روغن های گرمی مثل روغن کنجد که همگی اقداماتی در جهت کاهش رطوبت و سردی سر هستند، در پیشگیری و درمان آلزایمر بسیار مفید است.

زود تحریک می شوند اما توان درگیری ندارند و عقب نشینی می کنند.

شغل های آرام و بی دردسر را می پسندند. با کارهای ظریف که حوصله زیادی می طلبند سازگارند. در رشته هایی مانند تاریخ، جامعه شناسی و روانشناسی می‌توانند موفّق باشند.

کینه توز، دارای استعداد افسردگی و غمگینی، درون گرا، خودخور و منفی باف هستند. نیاز به محبّت دیدن دارند اما توان محبت کردن و عاشقی ندارند.

خواب:خواب آن ها سنگین و زیاد است و اغلب هنگام برخاستن از خواب همچنان احساس کسالت دارند. در خواب هایی که می بینند معمولا رنگ های سفید، آب، برف و باران زیاد دیده می شود. به دلیل زیادی بلغم در حنجره، در خواب زیاد خرخر می کنند که با مصرف گرمی ها بهتر می شوند.

گوارش و تغذیه:دهانشان مرطوب و بی مزه و آب دهانشان زیاد است و ممکن است در خواب، آب دهانشان روی بالش بریزد. در صورت بروز مشکلات گوارشی ممکن است مزه دهانشان شور یا ترش باشد.

زبان نرم با پرزهای تحلیل رفته و بی رنگ و گاهی پوشیده از بار سفید از علائم افراد این گروه می باشد. زیاد تشنه نمی شوند امّا اشتهای زیاد و خوراک فراوانی دارند و معمولا توانایی زیادی در مهار اشتهایشان ندارند.

توان هضم غذا در آنان کم است. معده نفاخی دارند و آروغ ترش و ریفلاکس(ترش کردن)در آنها شایع است. گاهی دچار یبوست می شوند.

گرایش به شیرینی، شوری، ادویه و گرمی ها دارند. ترشی، ماست، دوغ و سایر سردی ها را دوست ندارند. معمولا بوی بد مدفوع ندارند امّا به دلیل هضم ناقص بوی بد دهان دارند که در صورت غلبه زیاد بلغم در بعضی نواحی مانند سینوس ها، این مشکل تشدید می شود. شکمشان زیاد قار و قور می کند و دفع گاز زیادی دارند.

روده ها به دلیل کندی حرکت و انباشت غذا به تدریج بزرگ و گشاد می شوند.

استعداد به بیماری ها: مستعد ابتلا به بیماری های روماتیسمی، مشکلات گوارشی و افسردگی هستند. بیماری هایی مانند عطسه، آبریزش بینی و سینوزیت؛ سردردهای سرد؛ صرع؛ آسم؛ التهاب و بزرگ شدن لوزه ها؛ کاهش حافظه؛ ضعف هضم؛ ریفلاکس؛ شب ادراری؛ ترشحات سفیدرنگ زنانه و مشکلات قاعدگی هم در این گروه شایع است.

میل و توان جنسی:میل و توان جنسی کمی دارند. سردی و رطوبت بدن، توان جنسی آنها را کاهش می دهد . مشکل انزال زودرس در آنها شایع است.

تاثیر فصول: در فصل زمستان، بیماری های بلغمی شدت پیدا می کند ولذا این افراد، بسیار بدزمستان هستند اگرچه در بهار نیز به دلیل افزایش رطوبت، حال و روز چندان خوشی ندارند.

سایر موارد:نبض ضعیفی دارند. فشار خون دیاستولی(مینیمم) آنها بالاست. ادرار صبحگاهی کم رنگ است.

علائم غلبه بلغم

اگر تعادل میان اخلاط و مقدار یا کیفیت هر یک از اخلاط به هم بخورد، موجب بیماری می شود یا به عبارتی موجب غلبه یک خلط بر اخلاط دیگر در بدن می شود که باید مورد درمان قرار گیرد. علایم غلبه خلط بلغم  به این شرح است:

سپیدی، نرمی، سردی و سستی پوست؛ بی مو شدن بدن؛ سنگینی و کندی حواس و فراموشی؛ ریزش آب دهان؛ عدم تشنگی؛ آب بینی رقیق فراوان که البته فاقد سوزش است؛ ترشحات پشت حلق بلغمی وسرفه زیاد؛ درد عقب سر؛ افزایش اشتهای غیرقابل مهار؛ آروغ ترش و ضعف معده به ویژه با خوردن ترشیجات؛ احساس کسالت، ضعف، خستگی و کوفتگی بدن و مفاصل؛ بی میلی به غذای صبح؛ سکته؛ برص؛ سفیدی ادرار؛ خواب زیاد امّا سطحی و خواب دیدن آب، باران و برف؛ مدفوع بدبو؛ افزایش چربی شکمی و ....

چند نکته:

- به علّت سردی و رطوبت بیشتر بدن بانوان نسبت به آقایان، همیشه احتمال بروز علائم غلبه بلغم در ایشان بیشتر از آقایان است.

- یکی از علائم غلبه بلغم، سنگینی اندام تحتانی است که ابتدا به صورت مورمور شدن و خواب رفتن پاها خودش را نشان می دهد امّا در صورت ادامه این روند به ورم و سردی پاها خواهد انجامید. در طبّ کلاسیک این ورم از طریق تجویز داروهای ادرارآور تخلیه می شود امّا در طبّ سنّتی، بادکش و روغن مالی چاره کار است.

- با افزایش بلغم، نگهداری ادرار سخت می شود و تکرّر ادرار(بدون سوزش)، شب ادراری و حتّی درجاتی از بی اختیاری ادرار رخ می دهد که در هوای سرد و با استرس یا مصرف سردی ها بیشتر می شود. انزال زودرس هم از جنس همین مشکل است.

- ترتیب بروز علائم گوارشی در موارد غلبه بلغم به این نحو است: آروغ؛ قاروقور شکم؛ ترش کردن و تهوّع و استفراغ(به عنوان یک راه طبیعی دفع بلغم اضافه)؛ سردی ماندگار معده(که باید با مصرف گرمی، ماساژ معده با روغن های گرم و بادکش درمان شود.)؛ اسهال بلغمی(کولیت بلغمی)؛ یبوست(ناشی از غلبه نهایی سردی و خشکی بر دستگاه گوارش که باید با مصرف داروهای لینت بخش گرم و تر درمان گردد. مصرف گلاب+روغن بادام شیرین یا گلاب+بارهنگ مناسب است.)

- یکی از نتایج غلبه بلغم، کاهش میل جنسی در هردو جنس است. ناباروری زنانه به علّت ضعف عملکرد تخمدان نیز در این حالات افزایش می یابد.